دستانی

اخلاق حرفه ای ذاتی نیست که به‌طور طبیعی در بعضی افراد وجود داشته باشد، بلکه باید برای رسیدن به آن تلاش کنید و ویژگی‌هایی مانند مدیریت زمان، تمرکز و ازخودگذشتگی را در خود تقویت کنید. این تلاش مزیت‌های فراوانی دارد. وقتی ویژگی‌های مثبتی را نشان دهید، به قوانین پایبند باشید و کارتان را درست و صادقانه انجام دهید، در کار و تحصیل موفق خواهید بود و از نردبان ترقی بالا خواهید رفت.

اخلاق حرفه ای چیست؟

اخلاق حرفه ای توانایی انجام وظایف با استانداردهای اخلاقی و اعتقاد به ارزش‌های محل‌کار است. این مهارت موجب می‌شود وظایف خود را مطابق ارزش‌های اخلاقی مثبت انجام بدهیم، مانند:

• کار گروهی؛
• مسئولیت‌پذیری؛
• صداقت؛
• نظم؛
• فکرکردن به پیامدهای اخلاقی کارهایمان؛
• تعیین مرزهای مشخص میان چیزهایی که به‌نظر ما درست یا غلط هستند.

کسانی که اخلاق حرفه ای دارند، عادت‌های مثبتی مانند تمرکز و انگیزه و انجام به‌موقع وظایف را در خود شکل داده‌اند. این عادت‌ها و رفتارها کارفرمایان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند و ارتقای شغلی را تضمین می‌کنند.

نداشتن اخلاق کاری موجب کاهش بهره وری می‌شود. معمولا کارکنانی که باعجله وظایفشان را انجام می‌دهند یا انجام آنها را به لحظه آخر موکول می‌کنند، کارشان را به‌موقع ارائه نمی‌دهند یا کاری با کیفیت پایین انجام می‌دهند و این یعنی هدردادن زمان و پول شرکت.

راهکارهایی برای تمرکز بر کار

۱. در اولویت قراردادن کار

کارتان را جدی بگیرید و سعی کنید آن را درست انجام دهید. در محل‌کار وظایف شغلی باید دغدغه اصلی‌تان باشند. سعی کنید میان زندگی کاری و شخصی تعادل برقرار کنید تا برای انجام وظایفتان زمان و انرژی کافی داشته باشید.

۲. حرفه‌ای‌بودن

احترام‌گذاشتن به دیگران، هماهنگی با آنها و قابل‌اطمینان‌بودن، صداقت و سایر ارزش‌ها موجب تقویت اخلاق حرفه ای در سازمان می‌شوند. بسیاری از این ارزش‌ها به نحوه رفتار ما با دیگران مربوط می‌شوند. اخلاق حرفه ای فقط به این معنی نیست که سخت کار کنیم و همکاری خوب با دیگران را نیز شامل می‌شود.

وقتی مرتکب اشتباهی می‌شوید یا کارتان را انجام نمی‌دهید، بهانه نیاورید. پذیرفتن اشتباهات و کاستی‌های خود و تلاش برای بهترشدن در آینده نشان‌دهنده بلوغ و اشتیاق برای همکاری خوب با دیگران است. همه ما گاهی مرتکب اشتباه می‌شویم. درست این است که پس از اشتباه، به‌سرعت بلند شویم، از آن درس بگیریم و به راهمان ادامه دهیم.

۳. کسب شهرت خوب در محل‌کار

با راست‌گویی، رعایت قوانین محل‌کار و رفتار مناسب با دیگران می‌توانید شهرت خوبی برای خود کسب کنید. سعی کنید خوش‌رو و خون‌گرم باشید و با پایبندبودن به آنچه می‌گویید یا انجام می‌دهید به درستکاری شناخته شوید.

پرهیز از بدگویی در محل‌کار نشان می‌دهد که روی کارتان تمرکز دارید، رفتارتان با دیگران درست و منصفانه است و همکار خوبی هستید. باشخصیت باشید و خیر دیگران را بخواهید و از بدگویی، دادن اطلاعات شخصی غیرضروری خود یا درگیرشدن در ماجراهای محل‌کار پرهیز کنید.

۴. قابل‌اعتماد و مسئولیت‌پذیربودن

قابل‌اعتمادبودن موجب می‌شود که فردی ضروری در محل‌کار باشید. کارهایی که می‌توانید برای قابل‌اعتمادبودن انجام بدهید عبارت‌اند از:

• برای انجام وظایف بیشتر از حد معمول تلاش کنید؛
• برای کارهایی داوطلب شوید که از شما خواسته نشده‌اند؛
• همیشه کارها را در موعد مقرر انجام دهید؛
• وقتی مسئولیت‌های بیشتری را می‌پذیرید، آنها را با استاندارد بالایی انجام دهید؛
• همیشه کاری را که قولش را می‌دهید، انجام دهید.

۵. پرورش انضباط شخصی

حفظ تمرکز و انتخاب‌کردن چیزهایی که در بلندمدت به‌نفع شما خواهند بود نیز موجب تقویت اخلاق کاری می‌شود. باید بتوانید به خودتان (و به دیگران) بگویید که چه زمانی کار باید در اولویت قرار داشته باشد. ارزش‌هایی مانند ازخودگذشتگی، بلندهمتی و پشتکار برای کارفرمایان ارزشمند هستند و در تحصیل و محل‌کار موجب موفقیت شما می‌شوند.

۶. اختصاص‌دادن زمانی مشخص به کار

زمانی مشخص، مثلا یک یا یک‌ و نیم ساعت، را تعیین کنید و در آن زمان با دقت کامل و بدون حواس‌پرتی کار کنید. اگر محصل یا خوداشتغال هستید، تعیین ساعات برعهده خود شماست و باید برای تعیین زمان مشخص برای کارکردن یا درس‌خواندن جدی باشید.

حتی اگر کارفرما ساعات کارتان را مشخص می‌کند، می‌توانید ساعت‌هایی را مشخص کنید که صرفا مختص تمرکز روی کارتان هستند. در این ساعت‌ها، وسایل الکترونیکی را خاموش کنید و از دیگران بخواهید مزاحم شما نشوند.

۷. به حداقل‌رساندن عوامل حواس‌پرتی

برای هر کسی عوامل خاصی موجب پرت‌شدن حواسش در زمان کار می‌شوند، عواملی مانند:

• شبکه های اجتماعی؛
• چت‌کردن یا ارسال پیامک به دوستان؛
• بازی‌کردن؛
• تماشای تلویزیون.

وقتی کار می‌کنید، عوامل حواس‌پرتی را به حداقل برسانید، به‌ویژه آنهایی که می‌دانید بیشتر جذبشان می‌شوید.

اگر دیگران حواس شما را پرت می‌کنند، مثلا با شما تماس می‌گیرند، به آنها بگویید کار دارید و نمی‌توانید با آنها صحبت کنید، ولی بعدا با آنها تماس می‌گیرید. فقط ۲ یا ۳ بار در روز ایمیل‌هایتان را چک کنید، اعلان‌های تلفن همراه را خاموش کنید و شبکه‌های اجتماعی را به زمانی موکول کنید که در خانه هستید و کار مهم‌تر و بهتری برای انجام‌دادن ندارید.

بخش دوم: مدیریت زمان

۱. وقت‌شناسی و استفاده عاقلانه از زمان

همیشه به‌موقع یا زودتر سر قرار ملاقات‌ها حاضر شوید. اگر زودتر به کلاس درس برسید، می‌توانید جزوه را مرور کنید یا با استاد صحبت کنید. اگر آنلاین درس می‌خوانید، به برنامه درسی پایبند باشید.

۲. آماده‌کردن تدریجی خود برای مدت‌کار طولانی‌تر

توجه کنید که در شرایط عادی پس از چه مدتی خسته می‌شوید. پس از تعیین این زمان، سعی کنید یک روز بیشتر از این مدت کار کنید و روز بعدی میزان کارتان را سبک‌تر کنید. روش افزایش متناوب فشار کاری موجب می‌شود که برای کارکردن مؤثر و مفید در مدت‌های طولانی‌تر آمادگی پیدا کنید.

روش دیگر برای افزایش زمان کار این است که گاهی خودتان را کمی به جلو هل دهید. مثلا وقتی حس می‌کنید که دیگر نمی‌خواهید کار کنید یا دنبال بهانه‌ای برای به‌تعویق‌انداختن کارتان هستید، فوری توقف نکنید. سعی کنید کمی بیشتر کار کنید (مثلا ۲۰ دقیقه) و سپس دست از کار بکشید.

۳. تعیین زمانی برای استراحت

مراقبت مناسب از خود نیز برای دستیابی به اخلاق حرفه ای ضروری است. تغذیه مناسب، خواب کافی، اختصاص زمانی برای بازیابی انرژی و آرامش را فراموش نکنید. وقتی خسته هستید، باید مدتی استراحت کنید. برنامه کاری‌تان هرچه باشد، حتما در آن زمان کافی برای خواب و استراحت را در نظر بگیرید.

۴. ایجاد تعادل میان کار و زندگی

کار مهم است، ولی توجه‌داشتن به سایر بخش‌های زندگی نیز اهمیت زیادی دارد. همه ما به استراحت ذهنی، زمانی برای انجام کارهای لذت‌بخش و رسیدگی به مسائل شخصی نیاز داریم. حفظ زندگی بیرون از حوزه کاری بخشی از ایجاد اخلاق حرفه ای است.

در روزهای تعطیل، کار را کاملا فراموش کنید. به پروژه‌های کاری فکر نکنید، ایمیل‌های کاری را چک نکنید یا با خانواده و دوستان درباره کار صحبت نکنید.

۵. شروع روز با بیشترین انرژی

معمولا صبح حال‌وهوای بقیه روز را تعیین می‌کند. شروع روز با برنامه صبحگاهی هدفمند و فعال به تقویت اخلاق حرفه ای کمک می‌کند. برنامه صبحگاهی سالم باعث می‌شود به توانایی کاری خود بیشتر ایمان بیاورید. بعضی از کارهایی که می‌توانید در برنامه صبحگاهی انجام دهید عبارت‌اند از:

• مراقبه؛
• دعا و نیایش؛
• ورزش؛
• گوش‌دادن به موسیقی.

ورزش کنید، غذاهای مغذی بخورید و به‌اندازه کافی بخوابید. اولویت‌هایتان را در نظر داشته باشید و در پایان روز، تعادل کلی زندگی‌تان را بررسی کنید.

بخش سوم:‌ مقاومت در برابر اهمال‌کاری

۱. متعهدشدن به انجام کار

اگر کاری باید انجام شود، تا وقتی که انجام نشده است دست از کار نکشید. استراحت و ایجاد تعادل میان کار و زندگی مهم است، ولی انجام کارهایی که باید انجام شوند نیز اهمیت دارد. اهمال‌کاری را کنار بگذارید و کار امروز را به فردا نیندازید

توجه کنید که چه چیزی موجب به‌تعویق‌انداختن کارهایتان می‌شود. اگر مشکل انگیزه در محل‌کار است، بفهمید که ریشه این مشکل از کجاست.

• مشکل تنبلی شماست؟
• کاری که انجام می‌دهید شما را به چالش نمی‌کشد؟
• به‌اندازه کافی به کارتان علاقه ندارید؟

اگر می‌دانید که مشکلتان اهمال‌کاری است، ۳۰ روز سعی کنید در برابر آن مقاومت کنید. این کار به شما کمک می‌کند که به موفقیت بلندمدت و اخلاق کاری دست یابید. اگر در این مدت برای به‌تعویق‌انداختن کارهایتان تمایل شدیدی پیدا کردید، به خودتان یادآوری کنید: «باید کارم را انجام بدهم» و خودتان را وادار کنید که به‌جای توجه‌کردن به عوامل حواس‌پرتی کار کنید.

۲. تمرکز روی انجام درست کارها

هیچ‌کس کامل نیست و همه ما گاهی اشتباه می‌کنیم. ولی اگر هدفتان انجام درست کارها باشد، برای موفقیت و مقابله با اهمال‌کاری انگیزه بیشتری خواهید داشت. حتی می‌توانید فهرستی از اهداف تهیه کنید و آن را جایی جلوی چشمتان به دیوار بزنید تا موجب شود که باانگیزه و در مسیر درست بمانید.

وقتی خسته‌اید کار نکنید، زیرا موجب می‌شود که به‌دلیل ارائه‌ندادن بهترین کار خود دلسرد شوید یا به‌خاطر درست انجام‌ندادن کار ناچار شوید آن را اصلاح کنید یا دوباره انجام دهید و در نتیجه حجم کارتان بیشتر شود. البته باید برنامه مشخصی داشته باشید که پس از استراحت چه زمانی و چگونه می‌خواهید وظایفتان را انجام دهید.

سخن پایانی

با رعایت نکات این مقاله می‌توانیم اخلاق حرفه ای را در خود پرورش دهیم و فرد مفیدی در محل کار یا تحصیل باشیم. این مهارت‌ها را می‌توان کسب کرد و اگر ذهنمان را روی آنها متمرکز کنیم، متوجه می‌شویم که کار مشکلی نیست.