معرفی کتاب «گاوخونی»

رمان گاوخونی نوشته جعفر مدرس صادقی، در سال ۱۳۶۲ منتشر، و برنده جایزه بیست سال ادبیات داستانی شد.

این کتاب را معروف‌ترین اثر مدرس صادقی و یکی از برجسته‌ترین رمان‌های ادبیات معاصر ایران می‌دانند.

از روی کتاب گاوخونی نیز اقتباسی سینمایی با کارگردانی بهروز افخمی در سال ۱۳۸۱ ساخته شده است.

(فیلم در سال ۲۰۰۵ میلادی، جایزه اصلی جشنواره فیلم سئول را از آن خود کرد.

خلاصه رمان گاوخونی

گاوخونی داستان مرد جوانی است که از اصفهان به تهران آمده و به همراه دو نفر از دوستانش در خانه‌ای زندگی مشترک دارد.

اما انگار که هنوز ذهنش جایی در زادگاهش اصفهان، لابه‌لای خاطرات و گذشته‌اش جا مانده است.

او پدرش را از دست داده، اما هنوز در خواب و رویاهایی که برایمان بازگو می‌کند با پدرش ارتباط عمیقی دارد.

انگار که نه پدر می‌خواهد فراموش شود، نه او قادر به فراموش کردن است.

و به این شکل ارتباط آن دو به واسطه مقوله‌هایی چون خاطره، رویا و خواب حفظ می‌شود.

حداقل می‌شود گفت که این مفاهیم، ابزارهایی هستند که راوی با تلاشی مذبوحانه دارد از آن‌ها جهت حفظ گذشته‌اش استفاده می‌کند.

مگر غیر از این است که زمانی دستمان به گذشه‌مان نمی‌رسد به خاطراتمان چنگ می‌زنیم؟

ولی قدرت خاطره تا کجا می‌تواند پیش برود؟

و خاطرات خیالات انسان تا چه انداره می‌توانند در شکل‌گیری واقعیتی که در آن زیست می‌کنیم موثر واقع شوند؟

اینجا راوی در هر فصل، برایمان به بازگو کردن خواب‌هایش می‌پردازد و به مراتب ما را میان خواب و بیداری‌اش جابجا می‌کند.

او آنقدر ما را مثل آونگی میان خاطرات زندگی‌اش و آنچه واقعیت دارد تاب می‌دهد که قدرت تشخیصمان پایین می‌آید و در نهایت از اینکه مرزی میان حقیقت و رویا قائل شویم عاجزیم.

کتاب در نگاه اول داستان خطی و ساده‌ای به نظر می‌آید که می‌توانیم حتی یک روزه آن را بخوانیم و لذت ببریم.

ولی در واقع در عمق لایه‌های اساطیری و نمادین بسیاری دارد و با تمام شدنش تازه مخاطب را درگیر دنیای به ظاهر ساده خود می‌کند.

می‌توان گفت رمان گاوخونی میل درونی انسان به جاودانگی است.

ترس او از فراموش شدن و فراموش کردن. و ناتوانی بشر در مقابل بخش‌های ناخوداگاهش.

محور تمام داستان حولِ گاخونی می‌چرخد و این باتلاق در تمام خواب‌های نقل شده حضور دارد.

جایی که به قول پدر راوی، همه آب‌هایی که به تن ما مالیده به آنجا ریخته شده است.

جایی که در نهایت همه‌چیز آنجا محبوس می‌شود.

همانطور که راوی در باتلاق ذهن و خاطراتش گیر افتاده و تا مرز خفگی دارد فرو می‌رود