معرفی کتاب «وقت رفتن»

کتاب وقت رفتن اثر نویسنده اتریشی، یوزف وینکلر است که بر اساس تجربیات شخصی خودش شکل گرفته است.

شخصیت اصلی این کتاب، یعنی ماکسیمیلیان، در اصل خود وینکلر است که دوران کودکی‌اش را شرح می‌دهد.

دورانی که محبت پدری سهم حیوانات مزرعه و خشونت سهم بچه‌هاست.

یوزف وینکلر را شاید بتوان توماس برنهارتی دیگر نامید.

وینلکر هم مانند برنهارت از خمودگی ذهن‌ها در محیط‌های روستایی اتریش می‌نویسد و از ریاکاری آشکار و پنهان سیاسی‌ای که از دوران فاشیسم به‌ویژه در اذهان اقشار روستایی باقی مانده است.

خلاصه کتاب وقت رفتن

«وقت رفتن» زندگی دهقان‌زاده‌ای به نام ماکسیمیلیان است که در خانه‌ی پدری‌اش زندگی می‌کند.

او دستیار کشیش و شاهد حوادثی است که در آن روستا رخ می‌دهد؛ روستایی که مردمش پایبند به اصول افراطیِ مذهبی و خرافاتی هستند و نویسنده می‌کوشد این عقاید را بی‌پرده به چالش ‌بکشد.

داستان با شرح واقعه‌ای درباره‌ی یکی از اهالی روستا آغاز می‌شود و از همان ابتدای امر تکلیف خواننده را مشخص می‌کند.

مخاطب از همان ابتدا درمی‌یابد که عقاید مذهبی میان کشیش‌ها و مردم آنجا بسیار رایج است، اما این عقاید به آنها کمک نمی‌کند که از بیماری و مرگ نجات پیدا کنند.

علاوه بر این، موقع خواندن داستان، با «تکرار» پی‌درپی یک‌سری از جملات مواجه می‌شویم.

این کار تقریباً تا اواسط کتاب ادامه دارد. مثلاً هر بار که نویسنده می‌خواهد از پدر ماکسیمیلیان و کارهایش (که اغلب حس نفرت نویسنده به او در توصیف این قسمت‌ها کاملاً آشکار است) بگوید، او را «پیرمردی نودساله با سبیل نازک جوگندمی و ابروهای کو‌تاه‌کرده» خطاب می‌کند.

این شکل از روایت‌گری که من پیش‌تر در هیچ کتابی با آن برخورد نکرده بودم، هم می‌تواند برای خواننده خوب باشد هم بد.

خوب از آن جهت که به‌دلیل پراکندگی شخصیت‌ها و اسامی زیاد، رفع ابهام می‌شود، و بد به این دلیل که گاهی آن‌قدر خسته‌کننده و حتی آزاردهنده می‌شود که دلتان می‌خواهد کتاب را نیمه‌کاره رها کنید.

اما من از آنجایی که به مترجم کتاب و انتخاب‌های منحصر‌به‌فردش ایمان داشتم، به مطالعه ادامه دادم. هرچند از اواسط کتاب دیگر شاهد چنین مسئله‌ای نیستیم و مترجم هم در یادداشتی که در ابتدای کتاب نوشته به آن اشاره کرده است.

درباره مترجم

علی‌‌اصغر حداد مترجم رمان‌های خاص است.

در «مجموعهٔ نامرئی» آن‌همه داستان از نویسندگان مطرح آلمانی‌تبار را کنار هم می‌چیند و با قلم زیبایش ترجمه‌ای بی‌بدیل ارائه می‌دهد و خواننده با هر داستان کوتاه به وجد می‌آید.

«سوی دیگر» را ترجمه می‌کند که شخصیت اصلی‌اش از نیروی تخیلش بهره می‌برد و در کشاکش مرگ و زندگی به نابودی کشیده می‌شود.

پیداست که علی‌اصغر حداد در انتخاب کتاب‌هایش وسواس زیادی به خرج می‌دهد و هنگامی‌که در مصاحبه‌اش از کتاب وقت رفتن به‌عنوان یکی از بهترین کارهایی یاد می‌کند که در کارنامه‌ی درخشان خود دارد، بی‌شک شوق خواندنش را برای کتاب‌دوستان دوچندان می‌کند.

بنابراین اگر در حال مطالعه‌ی وقت رفتن هستید، به خواندنش ادامه دهید و اگر به موضوعاتی که مرگ را محوریت خود قرار داده‌اند علاقه‌مند هستید، آگاه باشید که این بار با موضوع «مرگ» از زاویه‌ای خاص و دیدی متفاوت مواجه خواهید شد.