دستانی

اسطوره سیزیف نوشته آلبر کامو کتابی شبه‌مقاله، پیرامون مساله پوچی است.

آلبر کامو سه‌گانه‌ای به نام پوچی دارد که شامل کتاب‌های:

بیگانه، کالیگولا و اسطوره سیزیف می‌شود.

در کتاب‌های بیگانه و کالیگولا، ما تنها شاهد «تجربه احساس پوچی» به واسطه شخصیت‌های داستان هستیم.

در حالی که در کتاب اسطوره سیزیف کامو نه به تجربه پوچی، بلکه به «مفهوم پوچی» می‌پردازد و به شکل یک پژوهش، موضوع پوچی را برای‌مان باز و روشن می‌کند.

بعد از خواندن اسطوره سیزیف ما بهتر می‌توانیم رفتارهای شخصیت‌های کتاب‌های بیگانه و کالیگولا را درک و تحلیل کنیم.

چرا که عمیق‌تر به موضوع پوچی که سرچشمه تمام فعل و انفعالات داستان‌های کامو است واقفیم.

خلاصه کتاب اسطوره سیزیف

کتاب شامل چهار سر فصل اصلی است به نام‌های:

• استدلال پوچ،
• انسان پوچ‌گرا،
• آفرینش پوچ و
• اسطوره سیزیف.

و هرکدام از این سرفصل‌ها بخش‌های متفاوتی را شامل می‌شوند که هر کدام را جداگانه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته‌اند.

کامو اسطوره سیزیف را اینطور آغاز می‌کند که:

تنها و اولین مساله فلسفی مهم خودکشی است.

و پاسخ به این پرسش که آیا به راستی زندگی ارزش زیستن دارد یا نه؟

در وهله‌ی اول ما باید با این پرسش درگیر شویم که آیا زندگی به زحمتش می‌ارزد؟

تمام پرسشات فلسفی بعد از آن قرار می‌گیرند.

در بخش اول کتاب ما با مفهوم پوچی از دید کامو آشنا می‌شویم. کامو معتقد است پوچی نه بخودی خود از جهان است و نه از انسان. پوچی در واقع مثلثی است بین انسان، جهان و قیاس.

در واقع وقتی انسان با جهان روبرو می‌شود، از آن انتظار پاسخ و معنا دارد.

ولی جهان در مقابل پرسش و خواسته او سکوت می‌کند. و در اینجاست که پوچی زاده می‌شود.

ولی پوچی انتهای راه انسان نیست، بلکه نقطه آغاز اوست.

زیرا آگاهی انسان از اینجا شروع می‌شود. پس پوچی زندگی آگاهانه را به‌دنبال دارد.

از دید کامو، پوچی امری است که سراسر زندگی ما را در بر می‌گیرد.

یک احساس لحظه‌ای نیست. انسان در لابلای تمام کارهای روزمره‌اش ممکن است روزی هزار بار پوچی را تجربه کند.

پس ما دائما با پوچی روبرو می‌شویم. ولی نتیجه این مواجهه چه باید باشد؟

این مساله‌ است که مهم است. زیرا کامو می‌گوید بیشتر از اینکه بخواهم از پوچی بگویم، نتیجه این پوچی برایم مهم است.

در واقع در این نقطه ما دو را پیش رو داریم: خودکشی یا بهبودی.

کامو معتقد است نتیجه مواجهه با پوچی نباید خودکشی باشد.

پوچی با مرگ از بین نمی‌رود بلکه به‌دنبالش کش می‌آید و تا ابد ادامه دارد.

خودکشی درست نقطه مقابل عصیان است. چرا که از نوعی تسلیم نشات می‌گیرد.

در بخشی از کتاب کامو می‌گوید: «مردم دست به خودکشی می‌زنند چون زندگی ارزش زیستن ندارد.

این شاید حقیقتی باشد اما سازنده نیست چون از بدیهیات است.

اما آیا این دشنام به هستی، و خط بطلان کشیدن بر آن از بی‌معنایی مطلق آن سرچشمه می‌گیرد؟

آیا پوچی هستی ایجاب می‌کند که با توسل به خودکشی از آن بگریزیم؟»

نتیجه مواجهه با پوچی باید پذیرش، مقابله؛ عصیان و ادامه‌ای آزادانه باشد.

مشخصات کتاب

• عنوان: اسطوره سیزیف
• نویسنده: آلبر کامو
• ترجمه: مهستی بحرینی
• انتشارات: نیلوفر
• تعداد صفحات: ۱۷۱
• قیمت: ۱۲۰۰۰ تومان