سیاهرگ‌های واریس ناشی از گره دار شدن و یا بزرگ شدن سیاهرگ‌ها در بدن است. همه‌ی سیاهرگ‌های بدن ممکن است مبتلا شوند ولی این مشکل بیشتر در پا‌ها رخ می‌دهند که دلیلش افزایش فشار بر پایین تنه به دلیل ایستادن‌ها و راه رفتن‌های طولانی مدت است. برای بسیاری از مردم واریس و سیاهرگ‌های عنکبوتی (واریس سیاهرگی غیر پیشرفته) فقط یک مساله زیبایی است ولی برای بسیاری دیگر، واریس باعث ایجاد درد و نا آرامی در فرد می‌شود و در مواقعی واریس باعث مشکلات جدی دیگری نیز می‌شود که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. واریس میتواند علامتی از مشکلات بزرگتر گردش خون در بدن نیز باشد و درمان آن میتواند از پیشگیری‌های ساده تا مراجعه به دکتر و یا خارج کردن سیاهرگ‌های مشکل دار باشد.
علائم واریس
واریس میتواند بدون درد باشد. علائمی که مبتلایان به واریس می‌توانند داشته باشند از قرار زیر است:
١-سیاهرگ‌های زیر پوستی به رنگ بنفش و یا آبی
٢-سیاهرگ‌ها برآمده و تاب خورده شبیه ریسمان نازک بر روی پا‌ها
٣-در حالتی که علائم و نشانه‌های درد اتفاق می‌افتد ممکن است شامل علائم زیر باشد:
- احساس دردناک و سنگین بودن پا‌ها
- احساس سوزش،
- تپیدن یا ضربان دار بودن،
- گرفتگی،
- تورم در قسمت تحتانی پا‌ها
- درد فزاینده در پا‌ها پس از نشستن یا ایستادن طولانی مدت
- خارش در اطراف سیاهرگ‌هاخونریزی در اطراف سیاهرگ‌های واریسی
- درد در اطراف ریسمان‌های تشکیل شده از سیاهرگ‌های واریسی
- تغییر رنگ پوست به قرمز، در اطراف آن‌ها تغییر رنگ،
- سفت شدن سیاهرگ ها،
- سوزش پوست و یا زخم‌های نزدیک قوزک پا
- سیاهرگ‌های شبه عنکبوتی شبیه واریس هستند، اما کوچکتر و در نزدیک سطح پوست با رنگ‌های بنفش و آبی پدیدار می‌شوند که معمولا در پا‌ها رخ می‌دهد و حتی ممکن است روی صورت نیز نیز پدیدار شوند.
برای درمان واریس چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
ممکن ورزش و نرمش، بالا بردن پا‌ها از سطح بدن و یا پوشیدن جوراب‌های ضد واریس باعث کاهش درد واریس و پیشرفت آن شوند. اما اگر این گونه رفتار‌ها باعث جلوگیری از بیشتر شدن علائم نشدند و یا از نظر ظاهری نگران زیبایی خود هستید باید به دکتر مراجعه فرمایید.
علت واریس
سرخرگ‌ها و شریان‌ها مسئول انتقال خون از قلب به سایر بافت‌ها و اعضای بدن هستند، اما سیاهرگ‌ها مسئول برگشت خون از قسمت‌های تحتانی بدن به قلب هستند که بدین ترتیب خون در بدن میتواند گردش داشته باشد.برای برگشت خون از قسمت‌های تحتانی بدن به سیاهرگ‌ها باید نیروی انقباض ماهیچه هابه نیروی جاذبه زمین غلبه کنند. انقباض ماهیچه‌ها در قسمت‌های تحتانی بدن مانند پمپاژ قلب عمل می‌کند. ارتجاعی بودن دیواره سیاهرگ‌ها با باز و بسته شدنشان باعث انتقال خون به سمت قلب می‌شود. دریچه‌های کوچک در سیاهرگ‌ها خون را به بالا هدایت کرده و سپس این دریچه‌های کوچک بسته می‌شوند تا از برگشت خون به پایین جلوگیری می‌کنند.
عوامل ابتلا به واریس میتواند مسائل زیر باشد:
بارداری: احتمال ابتلاء به واریس در خانم‌های باردار بیشتر است. بارداری مقدار حجم خون را در بدن افزایش می‌دهد و میتواند باعث افزایش برخی از آثار جانبی مثل واریس گردد. سیاهرگ‌های واریسی ممکن است در بارداری و همزمان با باز شدن رحم در این دوران بدتر شوند. همچنین تغییر در هورمون‌های زنانه هنگام بارداری نیز ممکن است نقشی در این اختلال داشته باشد. واریس بارداری معمولا بدون نیاز به درمان و فقط با کنترل آن بعد از ١٢ ماه بهبود می‌یابد.عواملی که خطر ابتلا به واریس را افزایش می‌دهند
سن: با افزایش سن، خطر ابتلا به واریس افزایش می‌یابد. در واقع با افزایش سن دریچه‌های کوچک سیاهرگی که وظیفه تنظیم گردش خون دربدن را دارند از هم گسیخته می‌شوند. درواقع از هم گسیختگی این دریچه ها‌ی کوچک سیاهرگی باعث انباشت خون در اندام تحتانی می‌شوند.
جنسیت: احتمال ابتلا به واریس در زنان بیشتر از مردان است. تغییر هورمون‌ها در دوران حاملگی، قاعدگی، یا یائسگی میتواند عاملی برای تشدید واریس باشد. قرص‌های ضد بارداری هم میتواند باعث افزایش احتمال ابتلا به واریس شود.
سابقه خانوادگی: اگر سایر اعضای خانواده‌ی شما سابقه‌ی ابتلا به واریس را دارند احتمال ابتلای شما به واریس بیشتر است.
اضافه وزن: اضافه وزن باعث افزایش فشار به اندام تحتانی و در نتیجه احتمال ابتلا به واریس می‌شود.
ایستادن و نشستن‌های طولانی مدت: در صورت نشستن و ایستادن‌های طولانی مدت گردش خون در بدن شما دچار اختلال می‌شود و احتمال ابتلاء به واریس بیشتر می‌شود.
عوارض واریس
عوارض واریس شدید معمولا نادر هستند، اما می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
زخم‌های پوستی: زخم‌های دردناکی که ممکن است در نزدیکی محل‌های واریس اتفاق بیافتد و معمولا در اطراف قوزک پا تشکیل می‌گردند. زخم‌ها در نتیجه‌ی انباشت و فشار بیش ازحد خون در بافت‌ها در نتیجه‌ی افزایش فشار خون در سیاهرگ‌های واریسی رخ می‌دهند.
لخته خون: در بعضی موارد سیاهرگ‌های مبتلا بسیار متورم می‌شوند. در این گونه موارد پای بیمار ممکن است متورم شود. هرگونه تورم ناگهانی پا باید مورد توجه پزشک قرار گیرد. زیرا ممکن است موجب لخته شدن خون در سیاهرگ‌ها گردد و حرکت ناگهانی این لخته‌های خونی میتواند بسیار خطرناک باشد.
خونریزی: در برخی موارد رگ‌های سطحی مبتلا به واریس ناگهان پاره می‌شوند. معمولا اینگونه پارگی‌ها بسیار خفیف است با این حال هرگونه خونریزی ناشی از واریس نیاز به توجه و مراقبت پزشک دارد زیرا ممکن است به کرّات اتفاق بیافتد.
پیشگیری از واریس
هیچ راهی برای پیشگیری ١٠٠درصدی از ابتلا به واریس وجود ندارد، اما بهبود در سیستم گردش خون بدن میتواند باعث پیشگیری از واریس گردد.
- برخی اقدامات دیگر که شما می‌توانید برای مبارزه با واریس انجام دهید به شرح زیر است:
- ورزش
- کاهش اضافه وزن
- خوردن غذا‌های پر فیبر و کم نمک.
- اجتناب از پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند و شلوار‌های تنگ
- قرار دادن پا‌ها در سطح بالای بدن
- تغییر وضعیت نشستن و ایستادن به صورت مرتب.
Friday, 13 December , 2024