ایروینگ استون (۱۹۸۹-۱۹۰۳) نویسندهی آمریکایی با رمانهای زندگینامهای خود درباره چهرههای بزرگ بشری، به شهرت رسید. وی استادیار رشتهی زبان انگلیسی در دانشگاه کالیفرنیا بود. بدون شک مشهورترین اثر او «شور زندگی» است که به زندگی نقاش بزرگ هلندی یعنی «ونسان ونگوگ» میپردازد. دیگر اثر مشهور وی «رنج و سرمستی» نام دارد که به زندگی «میکل آنجلو» یا همان میکل آنژ نقاش برجسته دوران رنسانس ایتالیا میپردازد. زندگینامه فروید و داروین از دیگر آثار مشهور این نویسنده آمریکایی به شمار میرود.
«شور زندگی» در سال ۱۹۳۴ منتشر شد و برای چند دهه در میان پرفروشترین کتابهای آمریکا قرار داشت و به زبانهای بسیاری ترجمه شد. ونسان ونگوگ در این کتاب به طرز دقیقی توصیف شده است؛ نقاشی نابغه و البته شکست خورده و ناکام در دوران خود، عاشقی شکست خورده که خود را در جایگاه مسیح و منجی بشریت و کارگران میبیند، و در نهایت مردی مجنون در میان گروهی نقاش دیوانه و عمدتا فقیر در فرانسه. زندگی ون گوگ در این کتاب در قالب داستانی کلاسیک بیان میشود؛ به شکلی بی رحمانه، دیوانه کننده، پرشور و تلخ.
این کتاب شگفت انگیز براساس نامهنگاریهایی نوشته شده است که از دوران جوانی ونگوگ میان او و برادرش «تئو» برای سالها به طور منظم برقرار بوده است. نویسنده بسیار هوشمندانه، مواد این نامهها را در قالب رمانی به روایت سوم شخص گنجانده است و واقعیت و خیال را طوری با هم آمیخته که به زندگی ونگوگ وفادار بماند، در عین حال ذهن بیمارگون و آشفته وی را پیش روی مخاطب قرار دهد. این گونه یکی از بهترین رمانهای زندگی نامهای در طول تاریخ معاصر به رشته تحریر درآمده است.
داستان از جوانی ونگوگ در لندن و شکست وی در کسب و کار گالریها و فروش تابلو آغاز میشود که همزمان است با یک شکست عشقی، سپس به ماجراهای ونگوگ در نقش منجیِ کارگران فقیر در یک معدن زغال سنگ در بلژیگ میرسد؛ وقتی که ونگوگ میخواست کشیش شود و به دنبال دغدغههای فلسفی و الهیاتی بود. در نهایت روند روی آوردن وی به نقاشی پس از شکست در کارِ «مردِ خدا شدن» پیش روی مخاطب قرار میگیرد و زندگی فقیرانه ونگوگ در لاهه و پاریس میان نقاشان جوانی که همگی بعدها مشهور شدند مانند سزان، گوگن، و البته نویسندهای به نام امیل زولا. کتاب هرچه جلوتر میرود به تناسب شکستهای پیاپی ونگوگ و اوج گرفتن بیماریهای ذهنی وی و شیداییاش آزاردهنده و تلختر میگردد و در تمامی مراحل به واقعیت وفادار است. داستان تا آخرین لحظات عمر ونگوگ و مرگ دلخراشش ادامه دارد.
ونگوگ روایت شده توسط ایروینگ استون در عین دیوانگیهایش بسیار دوست داشتنی است، شخصیتهای زنان حاضر در زندگی ونگوگ، نقاشان پٌست-امپرسیونیستِ اطرافش و برادرش تئو نیز بسیار خوب و دقیق پرداخت شدهاند. در عین اینکه با یک درام و تراژدی سر و کار دارید، با اطلاعات دست اولی از نقاشی و ذهنیت نقاشان پٌست-امپرسیونیست آن دوره که میخواستند نقاشی مدرن را شکل و سر و سامان دهند روبرو میشوید، همچنین حال و هوای روستاهای هلند، فرانسه و بلژیک و شهرهایی مانند لاهه و پاریس در دورانی که پر از نقاشان و نوابغِ آینده بود.
شور زندگی از آن دسته کتابهایی است که مخاطب عام و خاص، هر دو به تناسب علایق خود از آن لذت میبرند و یک بیوگرافی عاشقانه، جنونآمیز، تراژیک و هنری است که محدوده و مرزی در جذب مخاطب خود ندارد.
ترجمه نخست «شور زندگی» به فارسی توسط دکتر «محمد علی اسلامی ندوشن» در سال ۱۳۴۸ و توسط انتشارات فرانکلین صورت گرفت. این نسخه در سال ۱۳۹۷ توسط «انتشارات یزدان» به چاپ بیستم خود رسید و در ۵۱۲ صفحه و با قیمت ۴۸۰۰۰ تومان منتشر شد. همین ترجمه در سال ۱۳۹۸ توسط انتشارات امیرکبیر به چاپ نهم رسید و در ۵۲۵ صفحه و قیمت ۶۵.۰۰۰ تومان در دسترس علاقمندان میباشد. به دلیل محبوبیت این کتاب، در سالهای اخیر ترجمههای فارسی پراکنده دیگری نیز از آن صورت گرفته و در بازار کتاب موجود میباشد.
Monday, 4 December , 2023