روز چهارشنبه ۱۳ آذرماه نسخه مرمت شده فیلم «فردوسی» به کارگردانی عبدالحسین سپنتا که ساخت آن به ۸۵ سال پیش بر میگردد در موزه سینما نمایش داده میشود. سپنتا را اهالی سینما با نگارش فیلم «دختر لر» اولین فیلم ناطق سینمای ایران و دیالوگ ماندگارش که خاطره فراموش نشدنی برای سینمای این مرز و بوم دارد به یاد میآوردند که «تهرون، تهرون که میگن شهر قشنگیه، اما مردمونش بدن.»درباره عبدالحسین سپنتا به این نکات میتوان اشاره کردکه او نویسنده و بازیگر اولین فیلم ناطق ایرانی «دختر لر» بود.
او در سال ۱۲۸۶ در تهران متولد شد و بخشی از تحصیلات خود را در مدرسه امریکاییهای تهران گذراند.سپنتا در این شهر بزرگ شد و تعلیم گرفت اما علاقهاش به تاریخ ایران و جهان و دانستن بیشتر، از تهران فراتر رفت و به همین دلیل برای تکمیل تحصیلات به کشور هندوستان عزیمت کرد. در سال ۱۳۰۶ بود که وی مطالعه و تحصیل در زمینه تاریخ و فرهنگ و ادبیات کهن را در بمبئی آغاز کرد.
آن زمان سینمای ایران فیلمهای صامت نمایش میداد. اما علاقه سپنتا به فرهنگ و تاریخ ایران در هند ادامه پیدا کرد و او در این زمینه تلاش کرد فیلمنامهای بنویسد که در آن برای نخستینبار بازیگر ایرانی بتواند در فیلم سخن بگوید، سپنتا در این راه با فردی به نام «اردشیر ایرانی» آشنا شد و در نهایت، با همکاری اردشیر ایرانی به ساخت نخستین فیلم ناطق فارسی در سرزمین هند دست زد که محصولش «دختر لر» شد. اولین فیلم او فردوسی بود. سپنتا «فردوسی» را با بودجه وزارت معارف، فیلمی را برای هزاره فردوسی در سال ۱۳۱۳ کلید زد و بدین ترتیب فیلم «فردوسی» ششمین فیلم تاریخ سینمای ایران لقب گرفت. این فیلم براساس زندگی فردوسی همراه با نشان دادن بخشهایی از شاهنامه ساخته شده است که نشاندهنده شناخت سپنتا از ادبیات فارسی است.
سپنتا بعد از ساخت فیلم «فردوسی» سه فیلم دیگر با عناوین «شیرین و فرهاد»، «چشمان سیاه» و «لیلی و مجنون» را ساخت که همگی داستانهایی اصیل و تاریخی را بیان میکردند. به این نکته هم باید اشاره کرد که عبدالحسین سپنتا طی سالهای فعالیت خود در سینما سابقه انجام اموری از جمله فیلمنامهنویسی، شاعری، آواز، دکوراتوری، تدوین، بازیگری و مجریگری را علاوه بر کارگردانی دارد.قرار است هفته آینده ۲۰ دقیقه از نسخه بازسازیشده فیلم« فردوسی» اولین ساخته این کارگردان که قدمت ۸۰ ساله در سینما دارد برای مخاطبان نمایش داده شود.
براساس بعضی از روایتها، داستان فیلم فردوسی از خانه فردوسی آغاز میشود که وی از پنجره اتاقی به پل خراب شهر توس با چهرهای گرفته و مغموم نگاه میکند و در بخشهایی هم فردوسی، صحنههایی از شاهنامه را در مقابل سلطان محمود برای حاضرین میسراید..نسخه مرمتشده فیلم «فردوسی»روز چهارشنبه ۱۳ آذرماه ساعت ۱۹ در سالن سینما فردوس موزه سینما نمایش داده خواهد شد و حضور در این برنامه رایگان است. اولویت حضور در این برنامه با سینماگران، منتقدین، اهالی سینما، رسانه و تاریخنگاران خواهد بود.
Tuesday, 5 December , 2023